zaterdag 30 december 2017

2017, een leerzaam jaar!

Met veel plezier kijk ik terug op een jaar waarin ik veel geleerd heb. Het meest bijzondere was misschien wel de ervaringen met de studiekringen.
"Er is niets zo succesvol voor het leren door volwassenen dan een studiekring", aldus Maurice de Greef in een presentatie voor het platform. Dat heb ik van dichtbij mogen zien en meegemaakt. Als een studiekring goed draait hoef je als begeleider nauwelijks iets te doen - maar misschien is dat voor veel mensen wel het moeilijkste wat er is: vooral niets doen, het laten gebeuren, op je handen zitten, niet meer interveniëren dan nodig is. Vanuit de bibliotheek faciliteren betekent in ons geval natuurlijk wel dat je voor zaken als de ruimte en de koffie een vast aanspreekpunt bent en dat dit goed en duidelijk geregeld moet zijn.
Het is en blijft leuk om te zien hoe de mensen in een groep samenwerken, zich verantwoordelijk voelen voor prettige bijeenkomsten en elkaar daarin meenemen. Oog voor elkaar en aandacht voor de onderwerpen die gepresenteerd werden. En er zaten juweeltjes bij qua verdieping en uitwerking. Ik heb lang niet alles van dichtbij meegemaakt, maar Dyslexie, Darmflora, Faillissementsrecht en het Gehandicaptenplatform waren enkele presentaties die nog vers in mijn geheugen liggen. Menig professional zou wat van deze bijeenkomsten kunnen leren. Een groot voordeel is natuurlijk dat ieder Studiekringlid zijn mede-kringleden kent en dat helpt enorm om het gehoor aan te spreken. Maar het is en blijft een prestatie om het dan toch maar te doen.
De regie die de groep voert is van wezenlijk belang. Ik heb dat het afgelopen jaar op zoveel momenten gevoeld en geproefd en veel meegenomen van de manieren waarop iedereen hier een bijdrage aan leverde.

Wat ik ook geleerd heb is dat de digitale kloof in deze maatschappij wezenlijker, lastiger en veelkoppiger is dan ik vermoedde.
Stel dat iemand tegen u zegt: "Hier hebt u een stukje grond. Volgend voorjaar en zomer eet u uw eigen groente!"
Als u van tuinieren houdt, lijkt dat geen probleem. Maar in veel andere gevallen gaat dat vast mis. U hebt natuurlijk van alles nodig, zoals gereedschap, zaden en informatie wanneer wat moet gebeuren. Onkruid wieden (en daarbij niet de goede plantjes omschoffelen) en letten op ziektes en weten wat je kunt doen om ze te voorkomen.
Als je weet wat je te wachten staat en de wens/interesse is er om er iets van te maken, komt het vast goed. En eet je komend voorjaar al sla van eigen bodem - en heb je daar ook nog veel plezier van.
Is dit de beste video om te raadplegen voor het aanleggen van een eigen moestuin?

De manier waarop wij mensen de digitale snelweg opsturen, is vergelijkbaar met de manier waarop in bovenstaand voorbeeld mensen richting moestuin gepusht worden.
"Op internet kun je alles vinden. Regel het maar. Doe het. Belt u niet, komt u vooral ook niet langs, maar vul even een formulier in. Het staat op onze site, het is zo gemakkelijk."
Het lastige van deze bewering is dat hij technisch gezien misschien wel waar is. Maar dat wil nog niet zeggen dat iedereen er zo mee uit de voeten kan.

De manieren waarop mensen daarmee worstelen. Ze moeten iets digitaals, maar hebben er niets mee of zelfs aversie tegen. Maar als ze het niet zelf doen, dan raken ze regie over hun leven kwijt. De verhalen die je telkens hoort en uniek zijn, maar altijd ook die universele component hebben: het gevoel de weg een beetje kwijt te zijn in een digitaler wordende wereld. Maar daar soms wel, maar vaak ook niet aan toe willen geven. De hulpvraag komt soms openlijk, vaak bedekt en in een aantal gevallen niet. Maar een goed beschouwer heeft al aan minder dan een half woord genoeg.

Het begint met luisteren, het verhaal moet verteld èn gehoord worden. Vertrouwen moet gewonnen worden. Voordat je over mogelijke hulp en oplossingen kunt beginnen. En wat voor de een past als een ouwe jas, is voor de ander niet geschikt. Logisch dat je op 'leren op maat' en individuele begeleiding uitkomt.

Maar de ervaringen met de studiekringen leren me ook dat het voor velen goed werkt om iets samen te doen - en dat je daar ook meer en andere dingen van leert dan in een individueel begeleidingstraject. Dus toch graag in groepen. En daarbij niet teveel van bovenaf regisseren, maar aansluiten bij wat er leeft. Maar dat is niet hetzelfde als vrijheid, blijheid.

Dat vraagt bijzondere kwaliteiten van docent-begeleiders. Meer en diverser dan één persoon kan bieden. Samenwerken om groepen te begeleiden op digitaal gebied, de deelnemers goed in de gaten houden of ze goed aan hun trekken komen en of het groepsproces voldoende resultaatgericht en plezierig is. Dat vergt inzet van iedere betrokken en gebruik maken van de beste leermethodes (online leren, blended learning), voor iedere cursist op maat gepresenteerd.
Zo kun je elkaar helpen en stimuleren, als professional en vrijwilliger. Daar ga ik me in 2018 ook weer volledig voor inzetten en ik hoop dat het lukt om nog betere resultaten te bereiken in het wegnemen van computerangst, onzekerheid en weerstand.
Dat wens ik ons toe voor het nieuwe jaar!

Geen opmerkingen: